Onderzoek waarbij bloed wordt verzameld uit de bijniervenen. Het bloed uit de linker en rechter bijniervene (ader) wordt met elkaar vergeleken. Zo kan worden onderzocht of het primair hyperaldosteronisme wordt veroorzaakt doordat èèn of beide bijnieren overactief zijn.
Onderdruk
Bovendruk
Typische ophoping van vet in de nek.
Element in het lichaam. Bouwstof van botten en tanden, nodig voor goede functie van spieren en zenuwen.
Vetopstapeling rondom de buik.
de plek waar de oogzenuwen elkaar kruisen
tegelijkertijd aanwezig zijn van twee of meer aandoeningen of gezondheidsproblemen
Ziekte van de dunne darm waarbij er een opnamestoornis bestaat door het verdwijnen van darmvlokken.
de processen die betrokken zijn bij het verwerven en verwerken van informatie, bijvoorbeeld aandacht, geheugen en concentratie.
Zie AGS = adrenogenitaal syndroom Het adrenogenitaal syndroom (AGS) is een aangeboren aandoening. AGS leidt tot problemen met de hormoonproductie in de bijnierschors. Hierbij ontstaan teveel androgenen (geslachtshormonen), meestal te weinig cortisol en soms ook te weinig aldosteron. AGS wordt ook wel congenitale bijnierschors-hyperplasie genoemd.
Vorm van primair hyperaldosteronisme veroorzaakt door een eenzijdig gezwel in de bijnier dat aldosteron overproduceert.
Bijnierschorshormoon, een glucocorticoïd hormoon. Heeft verschillende effecten in het lichaam: beïnvloed het slaap-waakritme, het geheugen, het concentratievermogen en de stemming, stofwisseling, werking van hart- en bloedvaten, de botten, de huid, het bindweefsel en spieren en gewrichten, afweersysteem.
Receptor voor cortisol Er zijn twee receptoren voor cortisol een glucocorticosteroïdreceptor en een mineralocorticosteroïd receptor. Dr. Nicole Datson, neurowetenschapper aan de Universiteit Leiden, legt in onderstaand filmpje uit wat het verschil is tussen de twee receptoren voor cortisol, MR en GR.
Geneesmiddel, voor de behandeling van een hypocortisolisme. Wordt na inname door de lever omgezet in het werkzame cortisol.
een goedaardige, zeldzame hypofysetumor. Mensen met een craniopharyngeoom merken pas dat zij deze tumor hebben, als de tumor groeit en druk uitoefent op omliggende structuren, zoals de hypofyse, hypothalamus en kruising van de oogzenuwen.
Stof waarvan de concentratie in het bloed een goede maat is voor de nierfunctie.
Hormoon uit de hypothalamus dat de hypofyse aanzet tot de aanmaak van ACTH.
Beeldvormend onderzoek van (een deel van) het lichaam verkregen door röntgenstraling.
Een speciale vorm van Cushing waarbij er periodes zijn met een verhoogde aanmaak van cortisol, afgewisseld met periodes zonder verhoogd cortisol.
Syndroom van Cushing veroorzaakt door een verhoogde aanmaak van ACTH of CRH, bijvoorbeeld ten gevolge van een gezwel in de longen of de alvleesklier.
Het te hoge cortisolgehalte wordt veroorzaakt door een te hoge cortisol aanmaak in het lichaam zelf.
Syndroom van Cushing wordt veroorzaakt door medicijnen die cortisol of cortisol gelijkende stoffen bevatten.
Een verzameling van klachten en verschijnselen die aangeven dat er een te hoge hoeveelheid van het bijnierhormoon cortisol in het lichaam aanwezig is.
Te hoge productie van cortisol door een (meestal goedaardig) gezwel in de bijnier(en).
Te hoge productie van cortisol door een (meestal goedaardig) gezwel in de hypofyse dat teveel ACTH maakt.
Onderzoek om de botdichtheid te meten.
Synthetisch glucocorticoïd met een lange en sterke werking.
Onderzoek dat wordt uitgevoerd bij verdenking op een hypercortisolisme (te hoog cortisol). Om 23.00 uur ’s avonds wordt 1 mg dexamethason ingenomen. De volgende ochtend wordt tussen 8.00 en 9.00 uur bloed geprikt om het gehalte aan cortisol te bepalen. Indien het cortisol onvoldoende gezakt is na inname van de dexamethason, is er sprake van …
Hormoon dat wordt gemaakt in de bijnierschors met een androgene werking. Heeft mogelijk invloed op het immuunsysteem, de botten, de spieren, de werking van de hersenen, het gedrag en de stofwisseling.
Situatie waarbij er te weinig anti-diuretisch hormoon in het lichaam wordt gemaakt. Het gevolg is dat mensen veel plassen en dorst hebben en er een hoog natriumwaarde in het bloed kan ontstaan veel natrium (zout) in het bloed blijft.. Er bestaat ook een vorm waarbij de nieren minder gevoelig zijn voor het anti-diuretisch hormoon.
Suikerziekte
vertraging bij het vaststellen (diagnosticeren) van een ziekte
Komt in iedere cel voor; waarin alle erfelijke eigenschappen van de mens vastliggen (erfelijk materiaal).
Een stofje in de hersenen. Ook wel een neurotransmitter genoemd. Het brengt informatie over van de ene zenuwcel naar de andere zenuwcel. Dopamine zorgt ervoor dat we ons tevreden en beloond voelen (bron: Herseninstituut).
een deel van een medicijn wordt sneller dan een ander deel opgenomen in het lichaam.
Zouten in ons bloed, bijvoorbeeld natrium en kalium.
European Reference Networks (ERNs) zijn virtuele netwerken van zorgaanbieders in Europa. Zij streven naar de aanpak van complexe of zeldzame ziektes die een hoog specialistische behandeling en expertise vereisen.
hormonale systeem in het lichaam, bestaat uit klieren die hormonen uitscheiden
Wetenschap die zich bezighoudt met de hormonen in ons lichaam.
het medisch specialisme (vakgebied) dat zich bezig houdt met het hormonale (endocriene) systeem en de stofwisseling in het lichaam.
Arts (medisch specialist) met speciale kennis van de hormoonhuishouding en de aandoeningen die daarbij kunnen ontstaan.
Een endocrinoloog onderzoekt en begeleidt patiënten met complexe hormoon aandoeningen en stofwisselingsziekten, zoals diabetes mellitus (suikerziekte), schildklierafwijkingen, metabole botziekten, hypofyse en bijnierproblemen, groei en geslachtsklieraandoeningen, vetstofwisselings- en voedingsproblemen, en (aangeboren) stofwisselingsstoornissen.
Een eiwit dat door het lichaam wordt gemaakt en dat één of meerdere (stofwisselings)processen mogelijk maakt of versnelt. Voorbeeld van een proces is de vertering van voedsel
Medicijn, aldosteron-antagonist, dat wordt gebruikt bij de behandeling van een primair hyperaldosteronisme.
een genetische aandoening met meerdere uitingsvormen
Gevoel van extreem grote vreugde.
Arts en wetenschapper, beschreef voor het eerst de bijnieren. Ook bekend van de eerste beschrijving van de buis van Eustachius (verbindt het middenoor met de farynx).
Medicijn dat wordt gebruikt bij een verminderde schildklierfunctie
Een gezwel van het bijniermerg dat teveel stresshormonen maakt. Stresshormonen zijn adrenaline en noradrenaline.
