Home » Ziektebeelden » Bijnierschorscarcinoom » De bijnieroperatie, de “achterdeur” heeft de voorkeur – Schelto Kruijff

De bijnieroperatie, de “achterdeur” heeft de voorkeur – Schelto Kruijff

In 2012 en 13 woonde ik met mijn gezin een jaar in Australië waar ik een zogenaamd endocrien fellowship deed. Dit is een opleiding die je doet na je 6-jarige specialistische opleiding voor een verdere verdieping en daarom hield ik mij een jaar lang alleen maar bezig met de behandeling van schildklier-, bijschildklier- en bijnierpatiënten. Mijn toenmalige supervisor wilde in dat jaar de procedure waarbij hij de bijnier verwijderde (adrenalectomie) veranderen. De bijnier zit namelijk niet in de buik zoals veel mensen denken, maar juist aan de achterzijde van de buik samen met de nier (het retroperitoneum). Desondanks werden in de vorige eeuw de meeste bijnieroperaties toch via de buik verricht. In sommige centra in Nederland gebeurt het  nog steeds. Dit is een`chirurgische omweg`.

De patiënt ligt op zijn buik op de operatietafel.

Dit heeft gevolgen. De chirurg is meer tijd kwijt om eerst aan de rechterzijde de lever aan de kant te krijgen of aan de linkerzijde eerst de milt of de alvleesklier los te maken. Daarna komen de bijnieren in beeld. Het zijn stappen die niet zonder risico`s zijn. Wij wilden daarom dus de operatie via de rugzijde gaan uitvoeren en vlogen naar Duitsland, Essen waar Martin Walz, een van de grondleggers van deze techniek, ons het voordeed. Eenmaal terug in Sydney implementeerden we de nieuwe retroperitoneale bijnier procedure (RPA). Dit  bleek een wonderlijke ingreep die bijna tweemaal zo snel was in de uitvoering maar juist ook voor de patiënt veel beter uitpakte.

Opvallend was dat mensen doordat we niet in de buikruimte opereerden veel minder pijn hadden en dezelfde dag pijnloos op hun stoel zaten. Ze konden in ieder geval de volgende dag naar huis. Ik nam deze ervaring mee in mijn tas naar Groningen en in 2014 implementeerden we samen met mijn collegae deze RPA in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). We deden vervolgens een onderzoek en bewezen direct dat deze operaties van kortere duur waren, patiënten korter opgenomen lagen en minder pijn hadden. Ook keken we hoe lang het duurde om deze nieuwe operatie te kunnen leren (leercurve) en die bleek wél een stuk langer dan de `klassieke procedure´(42 procedures). Dat betekent dat je dus veel mensen met bijnieraandoeningen moet opereren om er goed in te kunnen worden.

Lees meer over het transparantie-project dat in uitvoering is door BijnierNET en enkele medische beroepsverenigingen.

Dat is in Nederland maar in een paar centra het geval. Want recent kregen we de uitdraai van de Dutch Hospital Data via BijnierNET onder ogen en tot onze grote schrik worden er nog in 28 centra in Nederland 10 of minder bijnieroperaties per jaar uitgevoerd. Slechts 10 centra voldeden aan de norm van meer dan 10 bijnieroperaties per jaar.  Dat betekent dus meestal dat de voor de patiënt veel betere RPA in deze centra ook niet uitgevoerd wordt en dus de patiënt niet de zorg krijgt die hij of zij verdient.

De houding van de patiënt tijdens de RPA.

Zoals u misschien wel weet vanuit uw eigen vak, is het corrigeren van vakgenoten soms het moeilijkste wat er is. Daarom geloof ik het meest in zorgverlening aan een assertieve patiënt die uitdagende vragen aan zijn of haar zorgverlener stelt. U of uw kennis of familielid zal deze vraag dus zelf op tafel moeten leggen. Dat werkt vaak het allerbeste. Dus:
1. Hoeveel procedures doet u per jaar dokter (meer dan 10, liever meer dan 20) ?

2. Via de buik of via de rugzijde (RPA)?

* De Bewust Eigenwijze Patiënt = BEP.

Stelt u deze twee vragen en u weet genoeg. Wees een BEP!*

Natuurlijk hoop ik dat u helemaal niet geopereerd hoeft  te worden. Da’s vaak nog het beste.

10 reacties

  1. Gemma van den Akker zegt:

    Fijn om deze verhelderende uitleg eens te lezen.
    In 2016 werden bij mij de beide bijnieren verwijderd. Eerst werd de retroperitoneale methode geprobeerd. Maar dit mislukte. Hierna moest de operatie alsnog via de buik worden uitgevoerd. Later werd mij verteld dat operatie via de rugzijde mislukte doordat er teveel vet in de weg zat. Door de late diagnose van Cushing was ik kilo’s in g gewicht zwaarder.

    Het herstel van deze buikoperat ie heeft voor allerlei complicaties (o.a. darmperforatie, darmfistel, en enorm veel pijn) gezorgd.
    Daardoor duurde de ziekenhuisopname 3 weken en het totale herstel anderhalf jaar..

    Operatie vond plaats in Radboud UMC, een van de vier Bijnierkenniscentra in Nederland.

  2. Hannah Witteveen zegt:

    Hai Schelto, leuk om jouw bijdragen voorbij te zien komen hier. Ik ben de dochter van Jacques & Marsha Witteveen, en zus van Mergus. Mijn zoon heeft AGS, dus vandaar dat ik bijniernet volg.
    Groetjes, Hannah Claire

    • Ingeborg zegt:

      Ik ben in het umcg geopereerd en 1 bijnier verwijderd via de rug. Weinig last van gehad.

  3. Anouk zegt:

    In maart 2019 is mijn rechterbijnier op deze manier verwijderd door dr. Kruijff ivm primair hyperaldosteronisme. Nog geen uur na de operatie zat ik al weer recht omhoog in bed. De dag erna was ik inderdaad weer thuis.

  4. Gezina zegt:

    Na een lange zoektocht is in 2016 door dr. Kerstens de diagnose, syndroom (ziekte) van Conn, vastgesteld. Dr.Kruijff heeft succesvol de bijnier met adenoom middels deze operatiemethode verwijderd. Zoals afgesproken zat ik na een dag weer thuis in het zonnetje. Het herstel verliep zeer voorspoedig en bijzonder dat direct na de operatie de medicatie kon worden stopgezet.

    Ik ben u en dr. Kerstens zeer dankbaar!

  5. Klazina zegt:

    In 2008 is linkerbijnier verwijderd, in een ziekenhuis waar, achteraf!!, té weinig operaties werden uitgevoerd. De bijnier werd liggend op rechterzijkant uitgevoerd. Tijdens operatie is alvleesklier aangetikt en gaan lekken, waardoor er een vingerdikke drain tussen ribben geplaatst is; waardoor van de beide ribben een hoek uit mist, doordat de drain té dik was voor tussen ribben door. 3maanden in zh gelegen en nóg steeds niet hersteld. Je begrijpt vast wel dat ik, ondanks de zeer ernstige situatie waarin ik toen verkeerde, (nóg steeds) zoveel spijt heb dat ik deze operatie ben ondergaan…

  6. Mohammed Agmar zegt:

    Zeer spannend allenmaal.
    In september 2017 was ik geopereerd aan mijn rechterbijnier. De bedoeling zou deze verwijderd worden. Maar van te voren werd mij verteld dat de kans erg groot was dat ze mijn slag ader naar de benen toe zullen raken en dan de kans om in de rolstoel aanwezig was. Maar dat konden ze zien pas, als mijn buik open was. Dus ik heb gezegd , als het zo is dan maar niet verwijderen. Inderdaad was het zo en er was de bijnier niet verwijderd. Bijna drie jaar medicijnen geslikt. Tarceva en later Tagrisso. De bijnier was kleiner geworden en hierna stabiel. Vorige controle blaak dat de Tumor begint weer te groeien. Ik weet echt niet wat de oplossing is.
    Weet iemand iets of heeft iemand een tip heel graag. Het mag ook een dokter zijn. ben bereid overal naar toe te gaan. Super bedankt.
    Mohammed Agmar

    • Jacqueline zegt:

      Goed dat je deze vraag stelt Mohammed. Via de mail zoeken we contact met je en als we op basis van jouw specifieke situatie een nieuw inzicht opdoen zullen we het met iedereen geanonimiseerd delen. Wil je naar de mail kijken vandaag?

Reacties zijn gesloten.