Wanneer wordt hydrocortison voorgeschreven?
- Primaire bijnierschorsinsufficiëntie (o.a. ziekte van Addison, adrenogenitaal syndroom, beschadiging van beide bijnieren door bloeding, infectie of stapelingsziekte of na verwijdering van beide bijnieren bij een operatie).
- Centrale bijnierschorsinsufficiëntie (o.a. hypopituïtarisme, syndroom van Sheehan, beschadiging door een operatie of bestraling).
- In het kader van een afbouwschema glucocorticoïden (o.a. bij een steroïd geïnduceerde bijnierschorsinsufficiëntie, na een operatie in verband met het syndroom van Cushing).
- In het kader van extra glucocorticoïden bij ziekte, hevige stress of een operatie (stressinstructies) bij mensen met bijnierschorsinsufficiëntie.
- Soms bij de behandeling van andere aandoeningen (o.a. astma, allergische reactie, COPD, eczeem)
Hoe wordt hydrocortison ingenomen/toegediend?
- Mensen met bijnierschorsinsufficiëntie vervangen het bijnierschorshormoon cortisol met hydrocortison. Hydrocortison wordt als een tablet of capsule ingenomen.
- Er bestaat ook hydrocortison in een zetpil of drank (spuit-speen voor baby’s).
- De dosering van hydrocortison komt zo veel mogelijk overeen met wat de bijnieren normaal zelf ook zouden maken. Dit komt neer op 15-25 mg per dag. Dit wordt ook wel substitutie genoemd. De natuurlijke aanmaak van het bijnierschorshormoon cortisol vertoont een dagritme: in de vroege ochtend komt veel cortisol vrij en gedurende de dag steeds minder. De dosering wordt daarom meestal verdeeld over 2-4 innames per dag. De hoogste dosering wordt ’s ochtends ingenomen. Een voorbeeld is 10 mg in de ochtend, 5 mg in de middag en 5 mg in de avond.
- Bij inspanning, ziekte of stress maakt de bijnierschors normaal gesproken veel meer cortisol aan. Mensen met bijnierschorsinsufficiëntie moeten bij ziekte, hevige stress of bij ingrepen meer hydrocortison innemen.
- Patiënten die gebruiken maken van een medicijnrol hebben van de voorschrijvend arts een extra recept nodig voor het verkrijgen van een potje extra tabletten of capsules hydrocortison, die nodig zijn i.v.m. stresssituaties.
- Bij een dreigende bijniercrisis (addisoncrisis) wordt hydrocortison in de spier (i.m.), via een infuus (i.v.) of onder de huid (s.c.) met een injectie (zie animatie) toegediend.
